پروتئین یک درشت‌مغذی در هر سلول از بدن شماست و برای سلامتی به آن نیاز دارید. اگر ورزشکار حرفه‌ای یا معمولی هستید و می‌خواهید کمی وزن کم کنید، مصرف پروتئین به شما کمک می‌کند تا عضلات خود را تقویت کنید. مصرف پروتئین وی راهی مؤثر و مقرون‌به‌صرفه برای افزودن درشت‌مغذی بیشتر به رژیم غذایی شماست اما بهترین پروتئین وی چه ویژگی‌هایی دارد؟ انواع این پروتئین و روش مصرف آن چگونه است؟ در ادامه، راهنمای خرید بهترین پروتئین وی و هرآنچه باید درباره این پروتئین بدانید را توضیح می‌دهیم.
پروتئین وی چیست و چه کاربردی دارد؟
شیر از دو پروتئین کازئین و وی تشکیل شده است. اولی ۸۰درصد از حجم این ماده غذایی را تشکیل می‌دهد و ۲۰درصد از آن نیز به دومی اختصاص دارد. پروتئین وی در واقع همان بخش مایع شیر است که در فرایند تولید پنیر از آن جدا می‌شود. تا پیش از کشف ارزش تجاری این مایع پروتئینی، تولیدکنندگان پنیر آن را دور می‌انداختند. در حال حاضر، در فرایند تولید پنیر، پس از جدا شدن وی، آن را فراوری می‌کنند تا آن را به چیزی که به عنوان پروتئین وی شناخته می‌شود، تبدیل کنند.
مصرف پروتئین وی به تقویت سیستم ایمنی بدن نیز کمک می‌کند. این مکمل پروتئینی خاصیت ضدسرطانی دارد و به کاهش میزان کلسترول خون کمک می‌کند. برخی از افراد معتقدند که مصرف این نوع پروتئین به بهبود بیماری‌هایی همچون آسم و دیابت نیز کمک می‌کند اما برای اثبات این ادعا شواهد علمی کافی وجود ندارد.
علاوه‌براین، بهترین پروتئین وی در طعم‌های مختلف را می‌توانید به نوشیدنی‌هایی مانند اسموتی اضافه کنید تا طعمی شگفت‌انگیز بگیرند.
برای انتخاب بهترین پروتئین وی، علاوه بر انواع باید طعم‌های مختلف آن را نیز بشناسید. به‌طورکلی، در تهیه پودرهای پروتئینی مانند پروتئین وی ۴ دسته ماده اولیه به کار می‌رود:
- شیرین‌کننده‌ها مانند شکر، استویا یا سایر شیرین‌کننده‌های مصنوعی؛
- طعم‌دهنده‌ها از قبیل طعم‌های شکلاتی، وانیلی و میوه‌ای؛
- قوام‌دهنده‌ها مثل صمغ زاتتان یا گوار؛
- امولسیفایرها مانند لسیتین یا لسیتین آفتابگردان.
برخی از مکمل‌های پروتئینی ممکن است ویتامین، مواد معدنی یا حتی آنزیم‌های گوارشی برای هضم بهتر نیز داشته باشند. برای مصرف هر مکمل حتی بهترین پروتئین وی هم باید برچسب آن را بخوانید تا مطمئن شوید که مواد مورد نیاز بدن شما را تأمین می‌کند.
مصرف پروتئین وی به چه کسانی توصیه می شود؟
مصرف بهترین پروتئین وی به شما کمک می‌کند تا میزان پروتئین لازم برای بدن خود را تأمین کنید. این پروتئین بیشتر برای بدن‌سازان و علاقه‌مندان به این رشته ورزشی و همچنین کسانی که قصد کاهش وزن دارند یا می‌خواهند پروتئین بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه کنند، کاربرد دارد.
نحوه استفاده از پروتئین وی
شما باید هر روز مقدار مشخصی پروتئین مصرف کنید تا نیازهای بدن خود را برآورده سازید. در حال حاضر، مقدار توصیه‌شده برای پروتئین در رژیم غذایی ۰.۸ گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن شماست. این میزان حداقل میزان دریافتی مورد نیاز جهت تأمین اسید آمینه بدن، حفظ تناسب نیتروژن و جلوگیری از تحلیل عضلات است. به عبارتی دیگر، بیشتر افراد برای بهبود سلامتی به پروتئین بیشتری نیاز دارند. کارشناسان توصیه می‌کنند که کسانی که فعالیت بدنی بیشتری دارند، حدود ۱.۲ تا ۲ گرم بر کیلوگرم در روز پروتئین مصرف کنند. ورزشکاران و بدن‌سازها نیز احتمالا به مصرف بیش از ۲ گرم بر کیلوگرم در روز نیاز داشته باشند. مصرف این میزان پروتئین وی بهترین روش برای برآورده ساختن نیازهای پروتئینی بدن خواهد بود.
انواع پروتئین وی
پروتئین وی انواع مختلفی دارد و هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. تفاوت اصلی انواع پروتئین وی در فرایند پردازش و فراوری آنهاست. در میان انواع این مکمل پروتئینی، ۳ نوع بیش از همه شهرت و طرفدار دارند.
پروتئین وی ایزوله
در فرایند تولید این نوع پروتئین وی، تمام چربی و لاکتوز آن حذف می‌شود. پروتئین وی ایزوله معمولا حداقل ۹۰درصد پروتئین دارد. بهترین پروتئین وی برای بانوان، به‌ویژه کسانی که قصد عضله‌سازی دارند، پروتئین وی ایزوله است. این مکمل بهترین پروتئین وی برای چربی سوزی نیز محسوب می‌شود چون همان‌طور که گفتیم، تمام چربی آن در فرایند تولید حذف می‌شود.
پروتئین وی هیدرولیز شده
پروتئین وی هیدرولیز شده با نام پروتئین وی پیش‌هضم‌شده نیز شناخته می‌شود. در فرایند تولید این مکمل، روی آن هیدرولیز جزئی انجام می‌شود که برای جذب پروتئین توسط بدن ضروری است. این نوع مکمل پروتئینی مانند سایر انواع پروتئین وی به هضم چندانی نیاز ندارد. همچنین، به دلیل بهبود قابلیت هضم و کاهش خطر آلرژی، معمولا در مکمل‌های پروتئینی دارویی و شیرخشک نوزادان به کار می‌رود.
پروتئین وی کنسانتره
این نوع پروتئین چربی و کربوهیدرات کمتری دارد. درصد پروتئین در پروتئین وی کنسانتره بسته به غلظت آن متفاوت است. این نوع مکمل حداقل ۳۰درصد و حداکثر ۹۰درصد پروتئین دارد. از آنجایی که این نوع مکمل چربی و کروبوهیدرات کمتری دارد، بهترین پروتئین وی برای حجم خشک محسوب می‌شود. این نوع پروتئین وی اغلب برای غنی‌سازی برخی مواد غذایی مانند بستنی، ماکارونی و محصولات قنادی به کار می‌رود.
معرفی طعم های مختلف پروتئین وی
پروتئین وی به‌تنهایی طعم خوبی ندارد. به همین علت به آن طعم‌دهنده‌های مختلف اضافه می‌کنند. این مکمل پروتئینی از جمله مکمل‌های پروتئینی است که با طعم‌های بسیار متنوعی تولید می‌شود. در این میان، ۶ طعم طرفداران بیشتری دارند که عبارت‌اند از:
- وانیلی: این نوع مکمل وی برای عاشقان وانیل مناسب است چراکه می‌توان طعم وانیل آن را به‌خوبی احساس کرد.
- شکلاتی: پروتئین وی شکلاتی یکی از محبوب‌ترین و رایج‌ترین انواع این پروتئین در دنیاست. به‌هرحال، تعداد کسانی که به شکلات و طعم آن علاقه دارند، کم نیست. پروتئین وی شکلاتی خود به انواع مختلفی مانند براونی شکلاتی، شکلات خالص، شکلات سفید و شکلات نعنایی تقسیم می‌شود.
- کوکی و کرم: اگر به خوراکی‌های شیرین علاقه دارید، احتمالا عاشق پروتئین وی با طعم کوکی و کرم می‌شوید.
- کره بادام زمینی: یکی دیگر از انواع پروتئین وی که در سراسر جهان طرفداران پروپاقرصی دارد، پروتئین وی با طعم کره بادام زمینی است. البته، اگر به این ماده غذایی حساسیت دارید، بهتر است که سراغ این طعم نروید.
- کارامل نمکی: این طعم از پروتئین وی نیز طرفداران خاص خود را دارد. طعم عالی و بافت یکدست پروتئین وی با طعم کارامل نمکی سبب شده تا بسیاری از ورزشکاران و افرادی که قصد کاهش وزن دارند، سراغ آن بروند.
- توت‌فرنگی: برای کسانی که همیشه اسموتی یا شیک توت‌فرنگی را به جای شکلات انتخاب می‌کنند، این طعم پروتئین وی یک میان‌وعده خوشمزه خلق می‌کند.
انواع برندهای ایرانی پروتئین وی
برای انتخاب بهترین پروتئین وی، باید با برندهای ایرانی و خارجی این مکمل آشنا شوید. برندهای ایرانی این مکمل برای مواقعی که برندهای خارجی در بازار یافت نمی‌شوند یا کسانی که می‌خواهند هزینه کمتری صرف خرید مکمل‌های غذایی کنند، مناسب هستند. در میان شرکت‌های مختلف ایرانی که بهترین پروتئین وی را تولید می‌کنند، می‌توان از ۴ برند موفق و باسابقه نام برد.
۱. کارن
شرکت کارن یکی از باسابقه‌ترین شرکت‌های ایرانی در زمینه تولید پروتئین وی است که از سال ۱۳۷۸ کار خود را شروع کرد. این شرکت محصولات و مکمل‌های غذایی، دارویی و ورزشی مختلفی تولید می‌کند و ۱۸ خط تولید دارد.
گلدن وی پی ان سی این شرکت یکی از بهترین مکمل‌های پروتئین وی کنسانتره به شمار می‌رود. البته، پروتئین وی ایزوله این شرکت با نام تجاری ایزو وی پی ان سی نیز طرفداران بسیاری دارد.
۲. دوبیس
این شرکت نیز یکی از تولیدکنندگان اصلی بهترین پروتئین وی در کشور محسوب می‌شود. شرکت دوبیس در سال ۱۳۸۴ آغاز به کار کرد و محصولاتی طبق آخرین استانداردهای جهانی تولید می‌کند.
محصولات این شرکت بیش از محصولات رقبا در بازار یافت می‌شود. در این میان، پودر پروتئین وی ۱۰۰درصد گلد دوبیس که از نوع پروتئین وی ایزوله است، طرفداران بیشتری دارد.
۳. کاله
بیشتر مردم شرکت کاله را با انواع محصولات لبنی می‌شناسند اما این شرکت در زمینه تولید مکمل‌های غذایی همچون پروتئین وی نیز فعال است. در میان مکمل‌های این شرکت، مکمل پروتئین وی کنسانتره بیش از همه طرفدار دارد. این مکمل غذایی- ورزشی در بسته‌های ۱۸۰۰ گرمی عرضه می‌شود و طعم‌های وانیل و شکلات دارد.
۴. پگاه
یکی دیگر از شرکت‌های معروف لبنی که پروتئین وی نیز تولید می‌کند، شرکت پگاه است. در میان مکمل‌های این شرکت، پودر وی پروتئین و پرمیکس ویتامین با طعم شکلات بیش از همه محبوبیت دارد. البته، این تنها طعم پروتئین وی کنسانتره پگاه نیست. موز، توت‌فرنگی و وانیل نیز طعم‌های دیگر این مکمل مشهور هستند.
معروفترین برندهای خارجی پروتئین وی
برای انتخاب بهترین پروتئین وی خارجی، باید برندهای مشهور آن را بدانید. در میان شرکت‌های خارجی تولیدکننده این نوع مکمل، ۳ شرکت از همه مشهورتر هستند و محصولات آنها در ایران قابل دسترسی است.
۱. یوروویتال (Eurho Vital)
اگر بخواهید سراغ یکی از باسابقه‌ترین شرکت‌های تولید مکمل‌های دارویی و غذایی بروید، باید یوروویتال را انتخاب کنید. این شرکت نزدیک به ۲۸ سال در زمینه چنین محصولاتی سابقه دارد و بهترین پروتئین وی آلمانی را تولید می‌کند.
پودر پروتئین وی پرو یوروویتال از مشهورترین محصولات این شرکت نزد ایرانیان است و جزو انواع پروتئین وی کنسانتره به شمار می‌رود.
۲. پی اچ دی (PHD)
اگر به دنبال بهترین پروتئین وی ایزوله خارجی هستید، به شما پودر دایت وی پی‌اچ‌دی را پیشنهاد می‌کنیم. این مکمل پروتئینی با ترکیباتی مانند عصاره چای سبز و گلوتامین روغن کتان به محصولی شگفت‌انگیز برای چربی‌سوزی و تقویت عضلات مشهور است.
۳. ویوا پاور (viva power)
پودر وی گلد ویوا یکی از انواع پروتئین وی خارجی است که به نداشتن چربی ترانس شهرت دارد. این محصول نیز می‌تواند به عضله‌سازی کمک کند و برای سلامت ورزشکاران مفید است.
بهترین زمان مصرف پروتئین وی
پروتئین وی را می‌توان پیش یا پس از تمرینات ورزشی، صبح‌ها همراه با صبحانه یا شب‌ها پیش از خواب مصرف کرد. بیشتر افراد این مکمل را ۳۰ تا ۴۵ دقیقه پیش از تمرینات ورزشی یا در طول ۳۰ دقیقه اول تمرینات خود مصرف می‌کنند.
فواید و مزایای استفاده از پروتئین وی
پروتئین وی برای سلامت بدن مزایای بسیاری دارد اما ۳ مزیت آن از همه مهم‌تر هستند:
- به کاهش وزن کمک می‌کند: مصرف این مکمل در کاهش اشتها مؤثر است. در نتیجه، باعث کاهش وزن می‌شود. مصرف بهترین پروتئین وی در کاهش محرک‌های سیری مانند پپتید YY (PYY)و پپتید شبه گلوکاگون ۱ (GLP-1) مؤثر است.
- در عضله‌سازی و تقویت عضلات مؤثر است: پودر مکمل پروتئین وی در میان ورزشکاران و کسانی که به دنبال افزایش حجم عضلات خود هستند، محبوب است. علت این محبوبیت نیز به اسیدهای آمینه فراوان موجود در این مکمل بازمی‌گردد که بدن برای ساخت عضله به آنها نیاز دارد.
- ممکن است در کاهش ابتلا به بیماری‌های قلبی مفید باشد: خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی به عوامل مختلفی مانند وزن، میزان فشار خون و اندازه قند خون بستگی دارد. مطالعات نشان می‌دهند که مصرف پروتئین وی می‌تواند برخی از عوامل خطرآفرین برای بیماری‌های قلبی نظیر فشار خون بالا، قند و چربی خون را کاهش دهند.
عوارض مصرف پروتئین وی
به‌طورکلی، پروتئین وی مکملی بی‌خطر محسوب می‌شود و عوارض جانبی چندانی ندارد. بااین‌حال، ممکن است که با مصرف زیاد پروتئین وی، چنین عوارضی را شاهد باشید:
- ناراحتی‌های گوارشی؛
- مشکلات کلیوی؛
- گرفتگی عضلات؛
- کاهش اشتها؛
- افزایش وزن ناخواسته؛
- حالت تهوع؛
- سردرد؛
- خستگی بیش از اندازه.
برای اینکه از این عوارض در امان باشید، بهتر است که مکمل پروتئین وی را به مقدار توصیه‌شده در هر روز مصرف کنید، نه بیشتر.
موارد ممنوعیت استفاده از پروتئین وی
افرادی که شرایط زیر را دارند، نباید سراغ پروتئین وی بروند:
- وگان‌ها: پروتئین وی از شیر حیواناتی نظیر گاو و بز به دست می‌آید. بنابراین، برای افرادی که گیاه‌خوار یا وگان هستند و محصولات حیوانی را از رژیم غذایی خود حذف کرده‌اند، مناسب نیست.
- کسانی که پوست حساسی دارند: مصرف این پروتئین ممکن است باعث آکنه شود. پروتئین وی به تولید هورمون‌هایی مانند IGF-1 کمک می‌کند که در ایجاد آکنه تأثیر دارد.
- افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند: اگر در هضم لاکتوز لبنیات مشکل دارید، ممکن است پس از مصرف پروتئین وی دچار مشکلات گوارشی مانند نفخ شوید. به کسانی که به لاکتوز حساسیت دارند، توصیه می‌کنیم که پودرهای پروتئینی بدون لاکتوز را انتخاب کنند.
در نهایت، برخی از انواع پروتئین وی حاوی شکر افزوده فراوان هستند که برای بهبود سلامت باید مصرف آن را به حداقل برسانید. هنگام خرید بهترین پروتئین وی هم باید به ترکیبات آن توجه کنید. برچسب محتویان این محصول را به‌دقت بخوانید تا هم طعم مورد نظر شما را داشته باشد و هم در صورت لزوم، فاقد موادی مانند لاکتوز یا شیرین‌کننده‌ها باشد.