بیماری آلزایمر به تدریج باعث تضعیف حافظه، تفکر، یادگیری و مهارت‌های سازمانی فرد می‌شود. در نهایت، فرد توانایی انجام فعالیت‌های روزمره خود را نخواهد داشت. بیماری آلزایمر شایع‌ترین علت زوال عقل به شمار می‌رود. نشانه‌های این بیماری با گذشت زمان بدتر می‌شوند. محققان معتقدند که فرایند ابتلای فرد به آلزایمر ممکن است ۱۰ سال پیش از بروز نشانه‌های اولیه بروز پیدا کنند. بااین‌حال، برای پیشگیری از آلزایمر راه‌های مختلفی وجود دارد. در ادامه، درباره احتمال ابتلا به این بیماری، سن مناسب برای جلوگیری از ابتلا به آلزایمر و روش‌های آن توضیح می‌دهیم.
احتمال ابتلا به آلزایمر در چه افرادی بیشتر است؟
بیماری آلزایمر باعث می‌شود که بافت مغز افراد به مرور زمان تحلیل برود. معمولا این اتفاق برای افراد بالای ۶۵ سال بیشتر اتفاق میفتد. ممکن است فردی چند سال یا چند دهه با این بیماری زندگی کند اما متوجه نشانه‌های آن نشود. افراد اغلب ۱۰ سال یا بیشتر با این بیماری زندگی می‌کنند.
از هر ۱۴ فرد ۶۵ساله یا بالاتر ۱ نفر و از هر ۶ فرد بالای ۸۰ سال ۱ نفر به این بیماری مبتلا می‌شود. همچنین، از هر ۲۰ نفر فرد زیر ۶۵ سال ۱ نفر به این بیماری مبتلا می‌شود که به آن آلزایمر زودرس یا جوان می‌گویند.
علاوه‌براین، نتایج پژوهش‌های دانشمندان حاکی از این است که زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند.
سن مناسب پیشگیری از ابتلا به آلزایمر
آلزایمر یک بیماری مزمن است که ابتلای به آن لزوما به معنای پیری فرد نیست. هر کسی ممکن است به این بیماری مبتلا شود اما برخی افراد بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به آلزایمر هستند. آنهایی که بیش از ۶۵ سال سن دارند یا سابقه خانوادگی ابتلا به آلزایمر دارند بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند و باید برای پیشگیری از این بیماری چاره‌ای بیاندیشند. بااین‌حال، همه در یک سن به آلزایمر مبتلا نمی‌شوند. برخی افراد در مدت زمانی طولانی با علائم این بیماری زندگی می‌کنند و بیماری در برخی دیگر سریع‌تر پیشرفت می‌کند.
شیوه های جلوگیری از آلزایمر
ابتلا به بیماری آلزایمر یکی از بزرگترین نگرانی‌های بسیاری از افراد است. فکر ابتلا به این بیماری می‌تواند آینده‌ای تاریک و ترسناک را ترسیم کند، به‌ویژه اگر قبلا یکی از عزیزانتان به آلزایمر دچار شده باشد. بااین‌حال، تحقیقات دانشمندان در مراحل امیدوارکننده‌ای قرار دارند.
برای جلوگیری از ابتلا به آلزایمر باید ابتدا عوامل خطرآفرین در زندگی خود را شناسایی کنید. سپس، با تغییر سبک زندگی و روش‌هایی که معرفی می‌کنیم، از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید.
داشتن رژیم غذایی سالم
در بیماری آلزایمر، التهاب و مقاومت به انسولین به نورون‌ها آسیب می‌رساند و ارتباط میان سلول‌های مغز را مختل می‌سازد. آلزایمر را گاهی به عنوان دیابت مغزی نیز می‌شناسند و تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که میان اختلالات متابولیک و سیستم‌های پردازش سیگنال مغزی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. بااین‌حال، با تنظیم رژیم غذایی خود می‌توانید به کاهش التهاب و جلوگیری از آلزایمر کمک کنید. برای تنظیم رژیم غذایی می‌توانید این راه‌ها را امتحان کنید:
- مهم‌ترین روش برای تنظیم رژیم غذایی کنترل وزن است. هر گرم اضافی در بدن شما می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های زوال عقل از جمله آلزایمر را افزایش دهد.
- باید قند خون خود را کنترل کنید. غذاهای شیرین و کربوهیدرات‌هایی مانند آرد سفید، برنج و ماکارونی می‌توانند قند خون شما را افزایش دهند.
- رژیم غذایی مدیترانه‌ای را امتحان کنید. این بدان معناست که از سبزیجات، حبوبات، غلات کامل، ماهی و روغن زیتون بیشتر و غذاهای فراوری‌شده کمتری در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
- امگا۳ بیشتری مصرف کنید. شواهد علمی نشان می‌دهند که DHA موجود در این چربی‌های سالم می‌تواند پلاک‌های آمیلوئید را در مغز کاهش دهد و در نهایت به پیشگیری از آلزایمر کمک کند. این ماده غذایی در ماهی سالمون، تن، قزل‌آلا و ساردین موجود است. علاوه‌براین، می‌توانید با تجویز پزشک سراغ مکمل‌های حاوی امگا۳ نیز بروید.
- میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید. برای به حداکثر رساندن آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌های محافظ بدن باید سبزیجات برگ سبز، انواع توت‌ها و سبزیجاتی مانند کلم بروکلی را بیش از پیش در برنامه غذایی خود بگنجانید.
ورزش کردن و داشتن فعالیت بدنی منظم
یکی از راه‌های پیشگیری از آلزایمر زودرس فعالیت بدنی منظم داشتن است. ورزش منظم می‌تواند خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را تا ۵۰درصد کاهش دهد. ورزش و فعالیت بدنی منظم از پیشرفت بیماری در افرادی که دچار آلزایمر شده‌اند نیز جلوگیری می‌کند. برای پیشگیری از آلزایمر زودرس باید هر هفته حداقل ۱۵۰ دقیقه با شدت متوسط ورزش کنید. برای این کار می‌توانید از پیاده‌وری و شنا شروع کنید.
یادگیری علوم و مهارت های جدید
برای کاهش خطر آلزایمر می‌توانید سراغ علوم و مهارت‌های جدید بروید. یک زبان خارجی یاد بگیرید، نواختن یک ساز موسیقی را تمرین کنید یا حتی نقاشی یا خیاطی یاد بگیرید. یکی از بهترین راه‌ها برای شروع مهارت جدید ثبت‌نام در کلاس و برنامه‌ریزی منظم برای شرکت در آن است. هرچه علم یا مهارت جدید تازه‌تر، پیچیده‌تر و چالش‌برانگیزتر باشد برای پیشگیری از آلزایمر مؤثرتر است.
انجام تمرین هایی برای تقویت ذهن
برای پیشگیری از فراموشی بزرگسالان می‌توانید ذهن خود را تقویت کنید. برای این کار راه‌های مختلفی وجود دارد. به عنوان مثالف می‌توانید تکنیک‌های حفظ مطلب را تمرین کنید یا از بازی‌های استراتژیکی، پازل‌ها و معماها کمک بگیرید. بازی‌های فکری و استراتژیکی تمرینی عالی برای تقویت ذهن شما هستند. علاوه‌براین، می‌توانید جدول حل کنید، بازی‌های رومیزی یا بازی‌هایی مانند سودوکو انجام دهید.
سیگار نکشیدن
ترک سیگار یکی از مؤثرترین راه‌های جلوگیری از آلزایمر است. مطالعات دانشمندان نشان می‌دهند که افراد سیگاری بالای ۶۵ سال در مقایسه با کسانی که هرگز سیگار نکشیده‌اند حدود ۸۰درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به آلزایمر هستند. وقتی سیگار را ترک می‌کنید، مغز تقریبا بلافاصله گردش خون بهتری پیدا می‌کند.
تقویت سلامت قلب
چندین مشکل شناخته‌شده مؤثر در بروز بیماری‌های قلبی مانند فشار خون بالا، دیابت و کلسترول بالا خطر ابتلا به آلزایمر را نیز افزایش می‌دهند. برخی مطالعات دانشمندان حاکی از این است که حدود ۸۰درصد از افراد مبتلا به بیماری آلزایمر از بیماری‌های قلبی عروقی نیز رنج می‌برند. بنابراین، با تقویت سلامت قلب می‌توانید از آلزایمر نیز پیشگیری کنید.
داشتن روابط اجتماعی و معاشرت با افراد
انسان موجودی به‌شدت اجتماعی است. ما در انزوا رشد نمی‌کنیم، مغزمان هم همین‌طور. مشارکت اجتماعی راهی مؤثر برای جلوگیری از ابتلا به فراموشی است. بنابراین، ایجاد و حفظ روابط دوستانه را در اولویت زندگی خود قرار دهید.
استراحت و خواب شبانه کافی
خواب کافی برای سلامت روان شما اهمیت دارد و می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد. بسیاری از افراد به حدود ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه نیاز دارند. آپنه خواب نوعی اختلال خواب است که خطر ابتلا به زوال عقل و آلزایمر را افزایش می‌دهد. این اختلال زمانی رخ می‌دهد که مغز اکسیژن کافی دریافت نکند. در این شرایط، تنفس فرد در طول خواب مختل می‌شود. برای درمان اختلالاتی از این قبیل باید از پزشک متخصص کمک بگیرید تا هم خواب خوبی داشته باشید و هم از ابتلای به آلزایمر و مشکلاتی مانند آن پیشگیری کنید.
مصرف مکمل های تقویت حافظه
برخی از مطالعات دانشمندان نشان می‌دهد که مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین ای می‌تواند به پیشگیری از آلزایمر کمک کند. البته، ممکن است که مصرف این مکمل‌ها با سایر داروهایی که مصرف می‌کنید تداخل داشته باشد. بنابراین، پیش از اینکه سراغ این مکمل‌ها بروید نظر پزشک خود را جویا شوید.
دوری از افسردگی
انزوای اجتماعی و تنهایی در افراد مسن با افزایش میزان افسردگی، اضطراب و مرگ زودرس آنها ارتباط مستقیمی دارد. همچنین، محققان معتقدند که ابتلا به افسردگی خطر زوال عقل و بروز آلزایمر را تا ۵۰درصد افزایش می‌دهد. بنابراین، برای پیشگیری از آلزایمر باید به راه‌های شاد بودن و مقابله با افسردگی نیز فکر کنید.
کلام آخر
آلزایمر یکی از مشکلاتی است که معمولا افراد در سنین بالا به آن مبتلا می‌شوند. البته، اگر سابقه خانوادگی ابتلا به آلزایمر را داشته باشید نیز بیش از سایرین در معرض خطر هستید. برای پیشگیری از این بیماری می‌توانید روش‌هایی که معرفی کردیم را امتحان کنیم. این روش‌ها اغلب به تغییر سبک زندگی مربوط می‌شوند.