هر مادر و پدری میداند که فرزندش باید رژیم غذایی متعادلی داشته باشد. بااینحال، گاهی اوقات با وجود تمام تلاشهای ما کودکان بارها و بارها غذاهایی را انتخاب میکنند که مواد مغذی مورد نیاز آنها را فراهم نمیکند. غذای مناسب رشد کودک و تغذیه سالم به سلامت، رشد و تکامل کودکان کمک میکند، خطر ابتلا به بیماریهای مزمن را کاهش میدهد و زمینه را برای یادگیری آنها آماده میکند اما غذای مناسب برای رشد کودک کدام است؟
مواد غذایی ضروری برای رشد کودک
کودکان از ۲ تا ۱۲ سالگی بهسرعت رشد میکنند و باید بهدرستی تغذیه شوند. در طول این سنین، غذای مناسب برای رشد کودک یعنی غذایی که ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز او را تأمین میکند بهترین گزینه برای تغذیه اوست. بدون وجود مواد غذایی مفید برای رشد کودک ممکن است او دچار اختلال در رشد شود و در موارد جدیتر، بر رشد مهارتهای ذهنی و حرکتی او تأثیر منفی بگذارد. در ادامه، مهمترین مواد غذایی که به عنوان غذای مناسب رشد کودک شناخته میشوند را میخوانید. مصرف مکمل افزایش رشد کودک هم در این دوران به رشد اون بسیار کمک می کند.
شیر و لبنیات
شیر و لبنیات منبع خوبی برای تأمین کلسیم و فسفر مورد نیاز کودکان هستند. این مواد معدنی برای رشد استخوانها و ماهیچهها اهمیت دارد. بنابراین، اگر از خود میپرسید که چه چیزی برای رشد قد کودک خوب است، اولین و مهمترین پاسخ شیر و لبنیات خواهد بود.
اگر کودک شما هنوز ۲ ساله نشده، به جای شیر کمچرب یا بدون چربی به او شیر پرچرب بدهید. سالمترین و خوشمزهترین راه برای اینکه کودکتان شیر و لبنیات بخورد، این است که برای او یک صبحانه فوری و آسان آماده کنید. برای این کار باید شیر را با غلات صبحانه یا کوکی سرو کنید. حتی میتوانید شیر را با میوهها مخلوط کنید تا یک اسموتی خوشمزه و جذاب آماده شود.
گوشت قرمز و سفید
گوشت منبعی سرشار از پروتئین و آهن است، به رشد و بهبود فعالیت مغز کمک میکند و در حفاظت از سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارد. بااینحال، بسیاری از کودکان از خوردن گوشت امتناع میکنند. اگر فرزند شما نیز جزو این دسته از کودکان است، باید گوشت را برای او به شکلی خوشمزه آماده کنید.
کافیست برشهای نرمی از گوشت یا گوشت چرخکرده را با تخممرغ، آرد سوخاری یا پوره سیبزمینی مخلوط کنید تا کوفته درست کنید.
برای تقویت ایمنی بدن خود میتوانید از مکمل تقویت عمومی بدن که در برندهای مختلف در بازار موجود است هم استفاده کنید.
کربوهیدرات ها
کربوهیدراتها برای تغذیه کودکان اهمیت دارند چون منبع انرژی مهمی محسوب میشوند. کربوهیدراتها به بدن کودک کمک میکنند تا از چربی و پروتئین برای ساخت و ترمیم بافتهای بدن استفاده کند. کارشناسان تغذیه معتقدند که کودکان بالای ۱ سال باید روزانه حدود ۱۳۰ گرم کربوهیدرات مصرف کنند. تأمین این میزان کربوهیدرات بسیار ساده است زیرا کربوهیدراتها به اشکال مختلف از جمله قند، نشاسته و فیبر موجود هستند. غذاهایی که کربوهیدرات فراوان دارند، عبارتاند از:
- نان؛
- بلغور جو دوسر؛
- غلات؛
- برنج؛
- پاستا؛
- سیبزمینی.
فراموش نکنید که کودکان باید نشاسته و فیبر بیشتر و شکر کمتری بخورند. مصرف مقادیر زیاد کربوهیدراتهایی مانند نوشابه، آبنبات و غذاهای فراوریشده به چاقی، پوسیدگی دندان، بیماریهای قلبی، کلسترول بالا، فشار خون بالا، دیابت نوع ۲ و بیماری کبد چرب منجر میشود.
خرید مکمل کاهش وزن از معتبرترین برندها دنیا
حبوبات
حبوبات در تأمین پروتئین، منیزیم، فیبر، ویتامینها و مواد معدنی نقش مهمی دارند. حبوبات غذایی ارزان هستند و در مدت زمان کوتاهی آماده میشوند. بنابراین، جزو بهترین مواد غذایی مفید برای رشد کودک به شمار میروند.
میوهها و سبزیجات با رنگ روشن
از جمله میوهها و سبزیجاتی که رنگ روشن دارند میتوان به هویج، کدو، سیبزمینی شیرین و گوجهفرنگی اشاره کرد. این میوهها و سبزیجات بتاکاروتن و سایر کاروتنوئیدهایی را دارند که در بدن به ویتامین آ تبدیل میشوند.
برای اینکه سبزیجات را به شکلی خوشمزه سرو کنید، میتوانید آنها خرد و آبپز کنید و به همراه غذاهای مختلف به کودک بدهید. میوهها را هم میتوانید به صورت برشهای مکعبی کوچک دربیاورید و در فریزر بگذارید تا بستنی یخیهای خوشمزه داشته باشید.
نقش ویتامین ها و مواد معدنی در رشد کودک
ویتامینها و مواد معدنی نقشی حیاتی در رشد کودک دارند. این مواد مغذی شامل ترکیباتی هستند که برای فعالیت سالم بدن ضروری است. کودکان به ویتامینها و مواد معدنی نیاز دارند تا بهتر رشد کنند، بینایی آنها تقویت شود، استخوانها، ماهیچهها، پوست و اندام سالمی داشته باشند و بدنشان توانایی مقابله با بیماری و عفونت را داشته باشد. کمبود برخی از ویتامینها و مواد معدنی به اختلالات شدیدی در رشد کودک منتهی میشود. در ادامه، ضروریترین ویتامینها و مواد معدنی برای رشد کودک را میخوانید.
در مقاله “مواد معدنی مورد نیاز بدن” انواع مواد معدنی و منابع تامین آن ها را بخوانید.
فسفر
فسفر همراه با کلسیم در تشکیل استخوانها و دندانهای سالم و قوی نقش دارد. علاوهبراین، به بدن کمک میکند تا انرژی را ذخیره و استفاده کند. غذاهای سرشار از فسفر عبارتاند از:
- گوشت؛
- شیر و پنیر؛
- تخممرغ؛
- سبوس و جوانه گندم؛
- آجیل و دانههای خوراکی.
کلسیم
ضروریترین ماده غذایی برای ساخت استخوانها و دندانهای سالم و قوی کلسیم است. این ماده معدنی به انقباض عضلات، فعالیت اعصاب بدن و لخته شدن خون کمک میکند. لبنیات، ماهی ساردین و سالمون، غلات سبوسدار و کلم بروکلی منابع حاوی کلسیم هستند.
آهن
آهن به گلبولهای قرمز خون کمک میکند تا اکسیژن را به سراسر بدن برسانند. این ماده معدنی از کمخونی جلوگیری میکند و در غذاهایی مانند گوشت قرمز بدون چربی، مرغ، غذاهای دریایی، سبزیجات دارای برگهای تیره، غلات صبحانه غنیشده، غلات سبوسدار، حبوبات و تخممرغ وجود دارد. مکملهای غذایی مانند قرص جویدنی مولتی پلاس کیدز یوروویتال حاوی مواد معدنی مهمی از جمله آهن هستند.
زینک
این ماده معدنی به بهبود سریعتر زخمها و فعالیت بهتر سیستم ایمنی بدن کمک میکند. برای تقویت حس چشایی، بویایی و بینایی کودک و شکلگیری استخوانها قوی باید به او غذاهای حاوی زینک بدهید. مواد غذایی سرشار از زینک عبارتاند از:
- گوشت بدون چربی، ماهی و مرغ؛
- شیر؛
- غلات سبوسدار؛
- آجیل؛
- حبوبات.
علاوه بر این غذاها میتوانید از مکملهایی مانند کپسول آرژی زینک پلاس یوروویتال، کپسول زینک پلاس فور تینز یوروویتال و شربت مولتی+ زینک فیشر کیندر برای تأمین زینک مورد نیاز کودک کمک بگیرید.
سدیم
این ماده معدنی به انتقال تکانههای عصبی و حفظ تعادل آب بدن کمک میکند. غذاهای سرشار از سدیم شامل نمک دریایی، سبزیجات، پنیر و نان میشوند.
پتاسیم
برای کنترل تکانههای عصبی و انقباضات عضلانی کودک و حفظ تعادل مایعات در بدن او باید از منابع حاوی پتاسیم کمک بگیرید. از جمله مواد غذایی حاوی پتاسیم میتوان به آجیل، میوه خشکشده، موز، سبوس و جوانه گندم، میوه و سبزیجات خام و گوشت و ماهی بدون چربی اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: بهترین روش های افزایش قد کودک
منیزیم
غذای مناسب رشد کودک غذایی است که در آن منیزیم کافی وجود داشته باشد. این ماده معدنی به رشد استخوانهای سالم کمک میکند، در آزادسازی انرژی غذا نقش دارد و برای فعالیت بهتر عضلات و اعساب ضروری است. غذاهایی مانند شیر، غلات سبوسدار، سبزیجات برگسبز، حبوبات گوشت و ماهی بدون چربی، آجیل و دانههای خوراکی و موز منابعی سرشار از منیزیم هستند.
منگنز
این ماده معدنی نیز در رشد استخوانهای سالم نقش مهمی دارد و به پردازش کربوهیدراتها، کلسترول و پروتئین در بدن کودک کمک میکند. آجیل، غلات سبوسدار، سبزیجات و روغنهای خوراکی میتوانند این ماده معدنی را برای بدن کودک تأمین کنند.
ویتامین ها
غذاهای مقوی برای بچه های لاغر باید حاوی ویتامینهای مختلف نیز باشد. از جمله ویتامینهای مهم برای بدن کودکان و راههای تأمین آنها عبارتاند از:
ویتامین آ: برای تقویت بینایی، رشد طبیعی، رطوبت پوست، بهبود تنفس و سلامت مجاری ادراری کودک ضروری است و به او کمک میکند تا با عفونتها و بیماریهای بهتر مقابله کند. این ویتامین در ماهیهای روغنی، لبنیات خامهای، کره و مارگارین، زرده تخممرغ و میوهها و سبزیجات نارنجی، زرد و سبزرنگ مانند هویج، اسفناج، زردآلو، انبه، کدو و کلم بروکلی وجود دارد.
ویتامین دی: کمبود این ویتامین ممکن است باعث ابتلای کودک به راشیتیسم شود و احتمال شکستگی استخوانهای او را افزایش دهد. برای تأمین ویتامین دی مورد نیاز کودک باید هر روز حدود ۱۰ دقیقه نور خورشید دریافت کند. مصرف غذاهایی مانند ماهیهای روغنی، ماگارین غنیشده و تخممرغ نیز به تأمین ویتامین دی مورد نیاز بدن او کمک میکند. در کنار این غذاها میتوانید از مکملهایی مانند قطره خوراکی اولترا ویتامین D و قطره خوراکی آ+د یوروویتال نیز کمک بگیرید.
ویتامین ای: این آنتیاکسیدان در پیشگیری از سرطان و بیماریهای قلبی نقش دارد. جوانه گندم، روغنهای گیاهی و مارگارین، آجیل و دانههای خوراکی، تخممرغ، غلات سبوسدار، ماهی و میوهها و سبزیجات از جمله غذاهای حاوی این ویتامین هستند و به عنوان غذای مناسب رشد کودک شناخته میشوند.
ویتامین کا: وجود این ویتامین برای لخته شدن خون در بدن ضروری است. ویتامین کا در سبزیجات برگسبز، کلم بروکلی و گل کلم، تخممرغ، پنیر و آرد و نان سبوسدار وجود دارد.
ویتامین سی: این ویتامین برای سلامت پوست، لثه، دندان، استخوان و غضروف ضروری است. ویتامین سی به جذب آهن مورد نیاز بدن کمک میکند و در بهبود زخمها و مقاومت در برابر عفونت نقش مهمی دارد. سبزیجات و میوههایی مانند مرکبات، انواع توتها، آناناس، انبه، فلفل دلمهای، اسفناج و کلم منابعی سرشار از ویتامین سی هستند. علاوه بر آن، میتوانید از مکملهایی مانند قطره نیو بیبی جویس یوروویتال نیز کمک بگیرید.
ویتامینهای گروه ب: ویتامینهای گروه ب مهمترین ویتامینهای حلشدنی در آب هستند که به عنوان غذای مناسب رشد کودک شناخته میشوند. ویتامین ب۱ به آزادسازی انرژی کربوهیدراتها کمک میکند و برای فعالیت صحیح قلب، دستگاه گوارش و سیستم عصبی ضروری است. ویتامین ب۲ به ترمیم بافتهای پوستی و آزادسازی انرژی غذاها کمک میکند. ویتامین ب۳ در میزان کلسترول بدن نقش دارد. وجود ویتامین ب۶ برای ساخت گلبولهای قرمز و بهبود عملکرد مغز ضروری است. ویتامین ب۱۲ به تولید دیانای کمک میکند و فولات در تولید گلبولهای قرمز خون و دیانای نقش مهمی دارد.
برای تأمین ویتامین ب مورد نیاز بدن کودک باید به او غذاهایی مانند سبزیجات برگسبز، غلات سبوسدار، حبوبات، آجیل، آووکادو، تخممرغ، قارچ و گوشت بدون چربی بدهید.
جهت تأمین ویتامینهای مورد نیاز بدن کودکان میتوانید از مکملهایی مانند شربت ژل رویال پلاس مولتی ویتامین و شربت آرژی پلاس یوروویتال که بسیاری از ویتامینهای مورد نیاز آنها را به صورت یکجا دارند نیز استفاده کنید.
غذاهای مقوی برای کودکان
غذاهای مقوی برای بچه های لاغر یا همان غذای مناسب رشد کودک باید سرشار از ویتامینها و مواد معدنی باشد که قبلا از آنها نام بردیم. در ادامه، مهمترین غذاهای مقوی برای کودکان علاوه بر آنچه تا اینجا نام بردیم را میخوانید.
تخممرغ
تخممرغ سرشار از پروتئین، ویتامین و کولین، مادهای ضروری برای رشد مغز است. تخممرغ را میتوانید به صورت جوشیده، نیمرو یا املت درست کنید تا کودک از خوردن آن لذت ببرد. اضافه کردن تخممرغ به سوپ، فرنی، سس، برنج، نودل یا دسرها نیز به فرزندتان کمک میکند تا این غذای مناسب رشد کودک را به خوشمزهترین شکل ممکن مصرف کند.
ماهی
ماهی سرشار از پروتئین است و به رشد و سلامت ماهیچهها و استخوانها کمک میکند. ماهیهای روغنی مانند سالمون، تن و ساردین نیز حاوی مقادیر فراوانی از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که به رشد چشم، مغز و اعصاب کمک میکنند.
برای اینکه فرزندتان به خوردن این غذای مناسب رشد کودک علاقه نشان بدهد، آن را در دانههای ذرت خرد شده یا آرد سوخاری سبوسدار بغلتانید و سرخ کنید. حتی میتوانید آن را با برنج یا سیبزمینی ترکیب کنید تا کیک ماهی بپزید و کودک از خوردن آن لذت ببرد.
کلم بروکلی
کلم بروکلی سرشار از مواد مغذی است، به تقویت بینایی کمک میکند و از آسیب رسیدن به سلولهای بدن جلوپیری میکند. با وجود این، بسیاری از کودکان از خوردن کلم بروکلی امتناع میکنند. برای اینکه با این ماده غذایی یک غذای مقوی برای کودکان بپزید باید آن را کاملا خرد کنید. سپس، در دیپ یا سسهای مختلف بریزید یا روی آن پنیر رنده شده بپاشید. این کلم برای تاپینگ پیتزا یا فیلینگ املت نیز بهترین گزینه است.
انواع مکمل غذایی بزرگسالان و کودکان در داروخانه آنلاین دارولاین
تامین مواد مورد نیاز رشد کودک با مکمل ها
ویتامینها و مواد معدنی به رشد کودک کمک میکنند اما بدن تنها به مقدار اندکی ویتامین و مواد معدنی نیاز دارد. مصرف بیرویه مکملهای غذایی میتواند خطرآفرین باشد. به عنوان مثال، اگر ویتامین آ به مقداری بیش از حد نیاز کودک مصرف شود، ممکن است سلامت او را به خطر بیندازد.
اگر فکر میکنید که فرزندتان دچار کمبود ویتامین یا مواد معدنی است و نمیتواند این مواد غذایی را از غذای مناسب برای رشد کودک تأمین کند، باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. پزشک متخصص کودکان یا مشاور تغذیه شرایط کودک شما را بررسی میکند و در صورت لزوم برای او بهترین مکمل غذایی کودک را تجویز میکند.
سخن پایانی
در این مقاله، مهمترین ویتامینها و مواد معدنی برای رشد کودک را معرفی کردیم. با مصرف این ویتامینها و مواد معدنی در قالب غذای مناسب رشد کودک میتوانید از سلامت فرزند خود مطمئن شوید.
برای مصرف مکملها نیز بهتر است مکملهایی به کودک داده شود که مولتی ویتامین هستند و بسیاری از ویتامینهای مورد نیاز بدن او را به صورت یکجا تأمین میکنند. البته، برای مصرف این مولتی ویتامینها نیز باید نظر پزشکی متخصص را جویا شوید تا با سایر داروهایی که فرزندتان مصرف میکند، تداخل دارویی نداشته باشند.